Demans, tek bir hastalık ismi olmayıp bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğu ile giden hastalıkların hepsine verilen genel isimdir. Bu hastalıkların hepsi beyinde bir takım değişikliklere neden olarak hastalıklara ait özgü bulguları ortaya çıkarır. Demans kişinin bellek bozukluğu, konuşma bozukluğu, dikkat bozukluğu, bir durumu veya konuya karar verme güçlüğü, görsel algı bozukluğu ve soyut düşünme problem çözme gibi bilişsel bilişsel işlevlerinde bozulma ile seyreden ve yıkımla sonuçlanan klinik bir tablodur. Demans (Bunama), beyni etkileyen bozuklukların neden olduğu belirtiler bütününü tanımlar. Tek başına belli bir hastalık değildir.
DEMANS BELİRTİLERİ
Demans belirtilerini sıralayacak olursak eğer;
- Bilişsel değişiklikler
- İletişim kurma veya kelime bulmada zorluk
- Zorluk muhakemesi veya problem çözme
- Karışıklık ve yönelim bozukluğu
- Psikolojik değişiklikler
- Depresyon
- Kaygı
- Halüsinasyonlar
DEMANS ÇEŞİTLERİ
Alzheimer hastalığı: Demansın en yaygın nedenidir.
Vasküler demans: Bu en yaygın ikinci demans türü, beyninize kan sağlayan damarlara verilen hasardan kaynaklanır. Kan damarı problemleri, beynin beyaz maddesindeki liflere zarar vermek gibi felçlere veya beyne zarar verebilir. Vasküler demansın en yaygın semptomları arasında problem çözme, yavaş düşünme, odaklanma ve organizasyon ile ilgili zorluklar bulunur. Bunlar hafıza kaybından daha belirgin olma eğilimindedir.
Lewy vücut demansı: Lewy cisimleri, Lewy cisimciği demansı, Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı olan kişilerin beyinlerinde bulunan anormal balonsu protein kümeleridir. Bu, daha yaygın ilerleyici bunama türlerinden biridir. Yaygın belirti ve semptomlar arasında kişinin uykuda hayalini kurması, orada olmayan şeyleri görmesi (görsel halüsinasyonlar) ve odaklanma ve dikkat ile ilgili sorunlar yer alır. Diğer belirtiler arasında koordinasyonsuz veya yavaş hareket, titreme ve sertlik (parkinsonizm) bulunur.
Frontotemporal demans: Bu, sinir hücrelerinin parçalanması genellikle kişilik, davranış ve dil ile ilişkili alanlar ile karakterize bir grup hastalıktır. Yaygın semptomlar davranış, kişilik, düşünme, yargılama, dil ve hareketi etkiler.
Parkinson hastalığı: Parkinson hastalığı olan birçok insan sonunda demans semptomları (Parkinson hastalığı demansı) geliştirir.
DEMANS SEBEBLERİ
Sinir hücrelerinin ve bağlantılarının hasar görmesi ya da azalması demansa sebep olur. Beyinde hasara uğrayan bölgeye bağlı olarak demans, insanları farklı şekillerde etkileyebilir ve farklı belirtilere sebep olabilir.
Yaş: Yaşlandıkça, 65 yaşından sonra risk artmaya başlar.
Soy geçmiş: Demansa sahip bir soy geçmiş sizi riskli kılar. Yine de demanslı bir soy geçmişe sahip birçok insanda demans olmayabilir ya da hiç demans soy geçmişli olmayan insanlarda da demans görülebilir.
Diyet ve Egzersiz: Yetersiz egzersiz sonucu risk oluşturmaktadır. Özelikle diyet demans riskini azaltmaktadır.
Kardiyovasküler Risk Faktörleri: Hipertansiyon, yüksek kolesterol, atar damardaki yağ artışı ve obezite gibi kardiyovasküler risk faktörleri demans riskini artırır.
Depresyon, diyabet özellikle kontrol altına alınmadığında ve vitamin ve beslenme eksikleri içermektedir. Demansın bazı sebepleri ve demans belirtileri tedavi ile önlenebilmektedir.